12 dự án nghìn tỷ “đắp chiếu”: “Có nhà máy đầu tư xong bán sắt vụn” (Thanh Tra)

"Trong 12 dự án, có dự án âm cả vốn sở hữu, có dự án lỗ lũy kế lớn hơn vốn chủ sở hữu rất nhiều, chưa nói cộng cả nợ phải trả... Có những nhà máy hoạt động rồi thì quản trị có vấn đề, không chuyên nghiệp nên lỗ. Tang thương nhất là có nhà máy đầu tư xong bán sắt vụn..."



Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho hay, với 12 dự án thua lỗ của Bộ Công thương, Bộ này đã báo cáo từng phương án của từng nhà máy, trong đó, có cả phương án phá sản, phương án bán…

Sáng ngày 21/4, Tổ Công tác của Thủ tướng Chính phủ kiểm tra tình hình thực hiện nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng, Trưởng Ban Chỉ đạo giao các bộ, cơ quan, đơn vị về xử lý 12 dự án nghìn tỷ thua lỗ, đắp chiếu thuộc ngành Công thương.

Khó nhất xử lý dứt điểm tranh chấp, gói thầu EPC

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, Thủ tướng giao Tổ Công tác kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện nhiệm vụ của các bộ, ngành, đơn vị được giao liên quan đến 12 dự án.

12 dự án nghìn tỉ thua lỗ, đắp chiếu
  1. Nhà máy Sản xuất xơ sợi Đình Vũ
  2. Dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam
  3. Dự án Nhà máy Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2
  4. Nhà máy Nhiên liệu sinh học Bio-Ethanol Dung Quất
  5. Dự án Nhà máy Đạm Ninh Bình
  6. Dự án Nhà máy Đạm Hà Bắc
  7. Nhà máy Đạm DAP 1 Lào Cai
  8. Nhà máy Đạm DAP 2 Hải Phòng
  9. Dự án Ethanol Bình Phước
  10. Dự án Ethanol Phú Thọ
  11. Nhà máy Đóng tàu Dung Quất
  12. Dự án Liên doanh giữa đối tác mỏ Quý Sa và Nhà máy Gang thép Lào Cai.

“Tinh thần phải khẩn trương, quyết liệt để hoàn thành các nhiệm vụ của Thủ tướng, Trưởng Ban Chỉ đạo giao các bộ, ngành, đơn vị để làm sao hiệu quả nhất, nhanh nhất báo cáo Bộ Chính trị, Quốc hội”, ông Dũng nói.

Chính phủ, Thủ tướng, Trưởng Ban Chỉ đạo giao các bộ, ngành, đơn vị thực hiện 189 nhiệm vụ, trong đó có 15 nhiệm vụ đã quá hạn nhưng chưa hoàn thành.

Đánh giá chung quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng, Trưởng Ban Chỉ đạo giao, Bộ Công thương cho biết, có nhiều nội dung nhiệm vụ có tính chất phức tạp.

“Đặc biệt, là các nhiệm vụ làm rõ và xử lý dứt điểm các tranh chấp, vướng mắc liên quan đến các gói thầu EPC và công tác quyết toán dự án”, Thứ trưởng Bộ Công thương Cao Quốc Hưng nói.

Giải trình hai nhiệm vụ quá hạn, chưa hoàn thành của Bộ Công thương, theo ông Hưng, việc lựa chọn đơn vị tư vấn độc lập đánh giá dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy Giang thép Thái Nguyên có điểm vướng mắc.

“Bộ không rõ việc lựa chọn nhà thầu được thực hiện theo hình thức chỉ định thầu (kể cả với giá trị gói thầu trên 500 triệu đồng) hay áp dụng theo Điều 26 Luật Đầu thầu”, ông Hưng nêu và cho biết đã khẩn trưởng xin ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng.

Ngày 5/4, Văn phòng Chính phủ đã có công văn truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ về vấn đề này. Bộ Công thương “hứa”, hoàn thành nhiệm vụ này trước 30/6/2017.

Còn nhiệm vụ thẩm định, xác định dự án giá trị của dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy Giang thép Thái Nguyên, Bộ này “hứa” hoàn thành trước ngày 30/7.

Âm cả vốn sở hữu

Nhận định việc xử lý 12 dự án yếu kém thuộc ngành Công thương rất được dự luận, Quốc hội quan tâm, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Trọng Thừa cho rằng, kết quả bước đầu đã tạo chuyển biến khi chỉ có 15 nhiệm vụ quá hạn chưa hoàn thành được.

Tại Thông báo số 22/TB-VPCP ngày 19/1/2017, Phó Thủ tướng giao Thanh tra Chính phủ 2 nhiệm vụ, gồm:

+ Thanh tra chuyên đề để báo cáo Thủ tướng Chính phủ giải pháp để chấn chỉnh khắc phục ngay tình trạng cung cấp và xuất nhập khẩu than;

+ Kiểm tra hợp đồng cung cấp cho các nhà máy phân đạm (gồm đầu vào, chất lượng giá cả) phát hiện và đề xuất xử lý các sai phạm, tiêu cực (nếu có) của các bên liên quan trong việc ký hợp đồng, tổ chức vận chuyển, kiểm tra chất lượng và sử dụng than cho hoạt động của nhà máy.

Tại buổi làm việc, Phó Tổng Thanh tra Đặng Công Huẩn lý giải, để thực hiện hai nhiệm vụ này cần thời gian lâu, phải phối hợp với nhiều cơ quan và triển khai trên nhiều địa bàn từ đất liền, trên biển... Công việc này không phải đơn giản để triển khai được ngay. Thanh tra Chính phủ sẽ triển khai trong năm 2017 và báo cáo Thủ tướng.

Tuy nhiên, theo ông Thừa, vẫn có những nhiệm vụ thực hiện chậm làm ảnh hưởng đến tiến độ xử lý 12 dự án. Mà vấn đề vướng nhất là tài chính, quyết toán, liên quan đến đầu tư.

“Tôi nghĩ rằng, cần phải xem xét hết sức khách quan. Cái nào xử lý được thì xử lý luôn, cái nào không xử lý được thì kiến nghị” ông Thừa, đề nghị các bộ, ngành tập trung quan tâm, vì đây là các dự án lớn liên quan nhiều bộ, ngành, thậm chí có những vấn đề phải có ý kiến của Thủ tướng.

Hơn nữa, các bộ, ngành liên quan, đặc biệt là Bộ Công thương cần làm rõ nhiệm vụ, trách nhiệm xử lý.

“Tôi đi 1 nhà máy Ethanol thấy đầu tư sai cả chủ trương. Có nhà máy đầu tư lớn nghìn tỷ mà nguyên liệu không có, đầu ra không có, đầu tư xong đắp chiếu. Có những nhà máy hoạt động rồi thì quản trị có vấn đề, không chuyên nghiệp nên lỗ. Tang thương nhất là có nhà máy đầu tư xong bán sắt vụn”, Thứ trưởng Thừa thông tin.

Chốt lại nội dung này, ông Mai Tiến Dũng tiếp tục đề nghị các bộ, ngành, lãnh đạo Tập đoàn, Tổng công ty thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng, Trưởng Ban Chỉ đạo giao.

“Trong 12 dự án, có dự án âm cả vốn sở hữu, có dự án lỗ lũy kế lớn hơn vốn chủ sở hữu rất nhiều, chưa nói cộng cả nợ phải trả”, ông Dũng cho biết, tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là quyết tâm tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để các dự án hoạt động tốt trở lại.

“Nếu không hoạt động trở lại được thì phải có phương án. Bộ Công thương đã báo cáo từng phương án của từng nhà máy. Có những dự án đặt vấn đề phương án phá sản, có dự án đặt phương án bán. Vậy muốn thực hiện được cái gì thì dứt khoát phải hoàn thành xong quyết toán. Quyết toán xong mới làm cái gì thì mới làm được”, ông Dũng lưu ý.

Theo thống kê và qua rà soát, tổng số nhiệm vụ liên quan đến xử lý 12 dự án yếu kém thuộc ngành Công thương, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo giao từ ngày 13/12/2016 đến ngày 14/4/2017 là 189 nhiệm vụ.

Trong đó, Bộ Công thương, các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp, chủ đầu tư dự án được giao 120 nhiệm vụ; các bộ, ngành, cơ quan có liên quan được giao 69 nhiệm vụ.

Đến nay, đã hoàn thành 120 nhiệm vụ; 54 nhiệm vụ chưa hoàn thành nhưng trong hạn và 15 nhiệm vụ đã quá hạn nhưng chưa hoàn thành.

Trong các nhiệm vụ quá hạn, chưa hoàn thành có: Bộ Công thương có 2 nhiệm vụ; Tập đoàn Hóa chất Việt Nam 4 nhiệm vụ; Tổng Công ty Thép Việt Nam có 2 nhiệm vụ và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam có 1 nhiệm vụ; Bộ Tài chính 2 nhiệm vụ; Thanh tra Chính phủ 2 nhiệm vụ; Tổng Công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (SBIC) thuộc Bộ Giao thông vận tải 2 nhiệm vụ.

Thảo Nguyên